Cumhuriyetin ilanı ve Atatürk'ün ilk Cumhurbaşkanı Seçilmesi

23 Nisan 192O'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılması ile yeni Türk devletinin temellerinin atılmış olduğunu biliyorsunuz. işte bu meclis, ülkeyi yönetme hakkının kendisine ait olduğunu açıklamış ve kurduğu hükümetle de bu görevi yürütmeye başlamıştı. Meclis'te görev yapan milletvekilleri halk tarafından seçilmişti. Vatandaşlar devlet yönetimine katılmaya başlamışlardı. Ancak çözümlenmesi gereken sorun; rejimin adını koyup, hükümetin kurulma şeklinin değiştirilmesi konusunda Anayasa'da yapılması gereken düzenleme olacaktı. Mustafa Kemal Paşa 28/29 Ekim 1923 gecesi anayasa değişikliği projesini hazırladı. Hazırlanan bu proje 29 Ekim günü TBMM'ne sunuldu. Meclis anayasa değişikliğini kabul ederek, yeni Türk Devletinin bir Cumhuriyet olduğunu ilan etti. Oy birliği ile Gazi Mustafa Kemal Paşa, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı oldu (29 Ekim 1923). Milletvekilleri Cumhuriyet'in ilanını ayakta alkışlayarak ve "Yaşasın Cumhuriyet!" şeklinde duygularını ifade ederek kutladılar. İlk kabine İsmet Paşa tarafından kuruldu ve Meclis Başkanlığına da Fethi Bey (Okyar) getirildi. TBMM'nin 1921 tarihli ilk anayasası sadece 3 yıl yürürlükte kalabildi. Çünkü önemli eksiklikleri vardı ve yetersizdi. Bu sebeple yeni anayasa hazırlıklarına girişildi ve Cumhuriyet döneminin ilk anayasası, 20 Nisan 1924'de TBMM'de büyük bir çoğunlukla kabul edildi. Bu anayasa güçler birliği esasına dayandırıldı. 105 maddeden oluşuyordu; siyasi partilerin kurulmasına ve dolayısıyla demokrasiye açıktı; klasik hak ve özgürlüklere yer veriyordu. 1924 Anayasası zaman içinde yapılan değişiklik ve düzenlemelerle çağa uygun bir hale getirildi.
Cumhuriyetin ilânı ile;

* Devlet rejiminin gerçek adı konulmuş, bu konudaki kargaşa ortadan kalkmıştır.
* Cumhurbaşkanının seçilmesiyle "devlet başkanlığı" sorunu çözümlenmiştir.

Cumhuriyetin ilanı ve Atatürk'ün ilk Cumhurbaşkanı Seçilmesi yorumları

  • Image Description
    Ziyaretci
    30.11.2008

    cumhuriyet ilanından günümüze kadar görev yapan cumhurbaşkanların adları